Odpowiednio przygotowane tarlisko to połowa sukcesu. Tutaj trzeba wykazać się doprawdy laboratoryjną czystoscią. Każdy fragment materii organicznej, która może posłużyć za pożywkę dla bakterii, może być przyczyną masowego pleśnienia ikry czy padania młodych. Ogólnie, woda w której przebywa ikra (dla gatunków nie opiekujących się ikrą) musi być: Pozbawiona bakterii, dobrze natleniona, o stałych właściwościach fizykochemicznych. Każda bakteria żywi się materią organiczną znajdującą się w wodzie, zabierając tlen, a wydalając substancje toksyczne. Powyżej pewnej granicy, te dwa czynniki mogą spowodować masowe padanie ikry czy narybku, a w każdej ilości negatywnie odbijają się na jego wzroście, Niektóre rybki są znacznie bardziej odporne na te czynniki, niektóre masowo giną przy najlżejszych zaburzeniach równowagi biologicznej.

Jak może wyglądać tarlisko? To wszystko zależy od gatunku. Dla wrażliwych rybek poleca się małe zbiorniki, nawet 5-10 litrów, bez napowietrzacza czy grzałki, ustawione pod sufitem (jest tam zawsze 1-2 stopnie więcej niż w pozostałych częściach pokoju. Brak napowietrzania, a co za tym idzie przepływu wody bogatej w tlen, może tragicznie odbić się na stanie ikry - z drugiej strony, każde zaburzenie otoczenia ziarenka jest dla niego szkodliwe, w tym także ruch wody wywołany napowietrzaniem. Wszystko tutaj zależy od gatunku. Inny typ zbiornika, to większe tarlisko, dla dużych gatunków czy dla rozmnażanie masowego. Napowietrzanie jest tutaj koniecznością, podobnie jak ogrzewane. Staramy się jednak ułożyć grzałkę tak, aby żadne ziarenko ikry na nią nie spadło. Lepiej zastosować 2 grzałki 5 watowe, niż jedną 10 watową. Mniej rybek się "sparzy" na dużej różnicy temperatur. Dla ryb labiryntowych z kolei, tarlisko powinno być szerokie, o dużej podstawie, za to niskim poziomie wody.

Zdjęcia zestawu tarliskowego do rozmnażania rasbor klinowych. Widać tutaj zbiorniki ustawione pod sufitem, odpowiednio z 4 stron przysłonięte.

Na poniższym zdjęciu widać jeden ze zbiorników, zasłonięty po złożeniu już ikry

Na początek - czystość każdego elementu, którego użyjemy do dekoracji zbiornika. Dokładnie myjemy grzałki czy napowietrzacze, jeśli zamierzamy ich użyć. W miarę możliwości unikamy detergentów, mydła i w ogóle wszelkiego rodzaju chemii. Bardzo ważna rzecz to odpowiednie przygotowanie roślin. Nie tylko trzeba je dokładnie wymyć, usunąć wszelkie pasożyty, ale także - o czym wielu zapomina - usunąć martwe czy obumierające części. Pamiętajmy, że w czasie zaciemnienia akwarium, rośliny, zamiast wytwarzać tlen, pobierają go z wody. Dla niektórych gatunków wskazane jest zakwaszanie wody, ale z tym radzę zachować ostrożność. Zazwyczaj z wody o odczynie neutralnym uzyskuje się więcej przychówku, a na pewno zdrowszego. Cały trick z zakwaszaniem polega na tym, że w niższym pH rozwija się mniejsza ilość bakterii. Prawie dla każdego gatunku wskazana jest miękka woda. Jak ją zmiękczyć? Na rynku są tysiące preparatów czy filtrów zmiękczających wodę. Radzę jednak uważać ze zbytnim wytrącaniem soli mineralnych. Stanowią one swoisty bufor wody, zabezpieczając ją przed zbyt dużymi wachaniami pH. Ogólnie większość gatunków, jakie można dostać w handlu, przez lata niewoli przyzwyczaiła się do nieco twardszej wody. Pamiętajmy, że woda musi się odstać, można ją też przez ten czas filtrować. Inaczej cały narybek może zginąć od nagłej zmiany właściwości wody.

Jak zrobić ruszt ikrowy? Zapomnijcie o wszystkich radach dotyczących "siateczek kupowanych w sklepach ogrodniczych". Idźcie do pierwszego lepszego sklepu z artykułami budowlanymi, kupcie rurkę PCV o średnicy 1-2 cm, potnijcie na elementy odpowiedniej długości, zróbcie z niej ramkę, na niej rozepnijcie najzwyklejszą w świecie firankę. Rybki, ocierając się, nie będą gubiły łusek - co nagminnie czynią przy siatkach plastikowych. Rusztów takich są dwa rodzaje - jeden to "klatka", czyli konstrukcja z rurek, z rozpiętym na nich materiałem, nieco mniejszy niż całe akwarium. Wsadzamy takie coś do zbiornika, wpuszczamy ryby, kładziemy parę roślin, po tarle razem z rybami i roślinami wyciągamy. Proste, skuteczne. Drugi rodzaj rusztu, to klasyczna już ramka rozpinana nad dnem. Zostawiamy kilka milimetrów między ścianą zbiornika a brzegiem rurki - tam zazwyczaj spada dużo ikry. Materiał na ruszt - dowolny, ja po prostu tnę starą firankę. Pamiętajmy, żeby ją dokładnie wymoczyć w wodzie przez kilka dni, aby pozbyć się ewentualnych substancji rozpuszczalnych w wodzie. Powinna też być biała - farby użyte do barwienia mogą być szkodliwe. Rurki łączyłem za pomocą nici - po prostu je związywałem.

A tutaj parę zdjęć rusztów ikrowych, poniżej - ruszt używany w zbiornikach do hodowli rasbor, tych ze zdjęć powyżej (nie są to zdjęcia mojej hodowli, hehe)

A tutaj zdjęci małego rusztu, którego używam przy tarle danio. Jak widać, jest to zwykła firanka, rozpięta na 4 rurkach z pcv, związanych nitką.

Tutaj większy ruszt, używany przeze mnie do rozmnażania większych gatunków, które nie są specjalnie płochliwe i nie zniechęcą się widokiem siatki z 4 stron. Nie wiem, czy dobrze widać na zdjęciu - jest to prostokątny kawałek firanki, na którym położyłem rurki z pcv. Cztery rogi uniosłem do góry i przywiązałem do rurek, które kładę na akwarium - powstaje niejako "worek" z siatki, który zwisa w dół, napięty prostokątem z pcv.

Jeśli ikry jest dużo, potrzebuje też więcej tlenu. Po tarle zazwyczaj woda jest też zanieczyszczona mleczem, który jest doskonałą pożywką dla bakterii. Ikra która zbieleje (zawsze jest jakiś procent, chociażby niezapłodniona), również psuje wodę. Dla każdego gatunku tolerancja jest inna, tak samo w każdym kotniku inna jest wysokość lustra wody, dlatego nie jest mozliwe podanie dokładnych wartości kiedy napowietrzać a kiedy nie, kiedy usuwać pleśniejące ziarna ikry. Ogólnie każda pleśń, która powstanie na ziarenku ikry, zwiększa ilość zarodnków tego gatunku pleśni, przez co zwiększa się szansa zainfekowania kolejnych ziaren, nawet tych zdrowych.

Fotografie zbiorników dla rasbor i zielonego rusztu ikrowego:
Michał Pawlica ©